جزیره ی سکوت

هرگاه درمیان مردم محل در جستجوی فرهنگ فولکوریک و عامیانه باشیم می توان داشته های زیادی فرهنگ عامیانه را یافت که هنوز دست نخورده و ثبت نشده باقیست . بی توجهی به این فرهنگ غنی مردمی سبب شده است که هر روز به فراموشی سپرده شود .

درقدیم معمول بودکه مردم درروزهای سرد زمستان و شب نشینی ها و محافل عروسی به غزل گویی ، قصه گویی ،شاهنامه خوانی ، حمله خوانی و روسومات دیگر محلی بپردازند . هرچند که هنوز این سنت قدیمه و دیرینه درمیان مردم کمی باقیست ولی دیگر ان رنگ وبوی سابق خودرا ندارد .

گسترش فرهنگ غیر بواسطه ی تکنالوژی امروز سبب شده است که مردم دیگر از ان برنامه ها خودداری نموده و بجای ان از وسایل و امکانات امروزی استفاده نمایند . این سرعت نفوذ تکنالوژی درمیان مردم روندی رشد و رواج های قدیمی  را بگیرد .

یکی از داشته های پرطرفداری مردمی فن غزلگویی است . غزل که مشهور به ((دیدو و دو ودی)) میباشد .درین منطقه غزل گویان معروفی بودند که عده ی در قید حیات اند و عده ی هم آن صدا وحنجره ی زیبا را با خود به خاک بردند  . جالب ازهمه اینکه بانوان نیز درین میان بودند که در صنعت غزل گویی دوشادوش مردان بودند و بعضا از آنان پیشی می گرفتند .

از انجای که شما میدانید اگثریت مردم افغانستان هنوز در قید وبند سنت گیر مانده اند و هنوز نتوانسته اند خودرا ازین بند برهاند این منطقه نیز از این امرمستثنا نبوده و به شدت در جدال است . به همین لحاظ است که می خواهم تنها چند تن از مردان را که در صنعت عزل گویی دست بالای داشتند به معرفی بگیرم و از بانوان که هنوز صحبت کردن در مورد انان تابو شمرده می شود بپرهیزم .

علی مدد از منطقه دمجوی پاتو مشهور بنام علی مدد کرنیل یک تن از معروف ترین غزل گویان ((دیدو یا دیدوی)) می باشد . این شخص که هنوز درقید حیات است .وی درجوانی با حنجره وصدای زیبای که داشت به غزل خوانی می پرداخت و از انزمان که بعضی ممانعت ها توسط روحانیون علیه این گروه ایجاد شده بود دست کشیده و دیگر غزل نگفته است . غزلهای این شخص در کست ها ضبط و در اگثر خانه های این محل یافت می شود . بعضا در محافل عروسی فعلی و شب نشینی ها بخاطر زنده کردن ویادی از گذشته نقل مجلس را تشکیل میدهد  .

علی بابا از منطقه گمقول پاتو بوده که وی نیز به گفته ی خودش از ایام که دیگر سرسازگاری را با محیط بسته ی مدرسه نتوانست بیاید به این هنر رو اورد و تاهنوز گاه و بیگاهی غزل می گویید .حنجره صاف و صدایی دلنشینش توانسته است که طرفداران و علاقمندان خاص خودرا پیدا کند . امسال شاعر شناخته شده و محبوب جناب ناصر علی نادر در سفرکوتاه که به افغانستان داشت با این غزل گویی مصاحبه ی را انجام داده و یک غزل چند دقیقه ی اش را نیز ضبط و در اختیار فرهنگ دوستان محلی قرار داده است . شخصا از اقای نادرتشکری نموده و این گامش را در حفظ داشته های فرهنگ عامیانه مردم می ستایم .

محمد اسحاق یکتن از عزل گویان دیگر منطقه پاتو می باشد که فعلا دار فانی را وداع گفته و به حق پیوسته است . ازبارگاه ایزد منان بهشت برین را برایش استدعا دارم . بعضی افرادی دیگر نیز هستند که باین هنراشنایی دارند ولی مهارت هایشان به اندازه  این سه شخص نامبرده نمی رسد .